Przy okazji tematu przyszłych parków miejskich radny Artur Jaroszewski zwrócił uwagę na informacje dotyczące terenu dawnego cmentarza żydowskiego u zbiegu ul. Mickiewicza i Traugutta na osiedlu Kochanowskiego. – Pierwszy raz spotykam się z takim pomysłem.
Niestety podczas posiedzenia komisji gospodarki komunalnej w poniedziałek nie było nikogo z ratusza, kto mógłby szerzej omówić temat.
– Zbyt mało konkretów możemy wyczytać. Czy mamy zgodę na taką przebudowę dawnego cmentarza żydowskiego? – próbował dociekać Artur Jaroszewski.
W zaprezentowanym materiale przypomniano, że teren ma kształt prostokąta o wymiarach 109 x 187 m i jest podzielony na dwie części – południową, zagospodarowaną w okresie powojennym w formie miejsca pamięci, oraz północną, nieurządzoną.
– Do czasów współczesnych nie zachowały się żadne groby ani inne elementy układu przestrzennego przedwojennego cmentarza – czytamy.
Cmentarz został założony w 1845 r. jako drugi cmentarz żydowski w Płocku (najstarszy powstał ok. 1570 r. przy obecnej ul. 3 Maja i został zdewastowany podczas II wojny światowej, później niemal wszystkie naziemne ślady cmentarza ulegały stopniowemu zatarciu). Przed 1939 r. zajmował powierzchnię ok. 3,7 ha. Podczas II wojny światowej Niemcy przyczynili się do dewastacji terenu kirkutu. Już po wojnie powstał pomnik ku czci pomordowanych w obozach zagłady. Z fragmentów porozbijanych macew utworzono lapidarium. Do lat 60. fragment terenu wciąż wykorzystywano na pochówki mieszkających w Płocku Żydów. Większa część terenu to po prostu niezagospodarowany teren zielony.
Poinformowano, że podjęcie działań mających na celu zagospodarowanie terenu dawnego cmentarza żydowskiego na cele rekreacyjne stało się możliwe na mocy zapoczątkowanej 25 czerwca 2019 r. współpracy między gminą a Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
– Ze względu na charakter miejsca konieczne stało się opracowanie i uzgodnienie koncepcji urządzenia terenu uwzględniającej wytyczne Komisji Rabinicznej dotyczące ochrony cmentarzy żydowskich w Polsce. Koncepcja zawiera adaptacje terenu na funkcje parkowe przy jednoczesnym uczytelnieniu jego dawnej funkcji oraz granic. Kompozycja całości składa się z dwóch nakładających się na siebie wymiarów: użytkowego, czyli terenu zieleni o funkcji parkowej, oraz symbolicznego – przestrzeni nawiązującej do układu przedwojennego cmentarza – czytamy.
Dodano, że koncepcja przewiduje zachowanie naturalnego charakteru zieleni – zachowanie istniejącej już zieleni ze szczególnym uwzględnieniem roślinności łąkowej. Jednocześnie miałyby być nowe nasadzenia. – Naturalne w charakterze rabaty, swobodny układ alejek, wygodne, mocowane na gabionach drewniane siedziska i inne meble miejskie tworzą przestrzeń parkową sprzyjającą rekreacji.
Z kolei wymiar symboliczny miałaby tworzyć “regularna siatka składająca się z szerokiej alei będącej odtworzeniem głównej alei przedwojennego cmentarza oraz poprzecznych pasów niskich, koszonych traw nawiązujących do bocznych alejek”. – Całość podkreślona jest dodatkowo poprzez układ rabat wyniesionych oraz murki z gabionów. Historię terenu przybliżają rozlokowane na terenie tablice informacyjne.
