25 września 2021 przypada setna rocznica nadania najstarszej polskiej szkole imienia Marszałka Stanisława Małachowskiego – współtwórcy Konstytucji 3 Maja. W przeddzień jubileuszu przed płocką szkołą odsłonięto pomnik jej patrona. – Właśnie teraz musimy przypominać, że to konstytucja jest fundamentem demokratycznego państwa – napisał prezydent Płocka, Andrzej Nowakowski w mediach społecznościowych.
Przed 100 laty – 25 września 1921 roku – Marszałek Sejmu Wielkiego został patronem najstarszej polskiej szkoły, która istnieje w Płocku. „Małachowianka” działa nieprzerwanie od 1180 r. i jest jedną z najstarszych szkół w Europie.
Absolwenci szkoły pamiętali o zbliżającej się rocznicy. Powstało Towarzystwo Budowy Pomnika Marszałka Stanisława Małachowskiego, które zainicjowało postawienie postumentu. Na jego czele stanął prof. Lech Chyczewski, rektor Wyższej Szkoły Medycznej w Białymstoku, absolwent płockiego liceum (matura – rok 1963).
– Nikogo nie musieliśmy przekonywać do realizacji naszego pomysłu. Zaczęliśmy od zorganizowania Towarzystwa, zrobienia strony internetowej i doprowadzenia do tego, że honorowym patronatem nasze przedsięwzięcie objął marszałek Mazowsza Adam Struzik – mówił Lech Chyczewski podczas uroczystości odsłonięcia pomnika. Dodał, że zbiórka środków wystarczyłaby jedynie na pokrycie kosztów pracy rzeźbiarza. – Z pomocą przyszło miasto i prezydent Płocka Andrzej Nowakowski – podkreślił profesor.
– Towarzystwo ciężko pracowało, by zrealizować swój pomysł, a dziś możemy się spotkać, świętować rocznicę, pamiętając, że konstytucja jest fundamentem demokratycznego państwa – mówił z kolei prezydent Płocka. Andrzej Nowakowski odczytał także list gratulacyjny od marszałka senatu Tomasza Grodzkiego, a obecna na uroczystości posłanka Elżbieta Gapińska – od wicemarszałka sejmu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej.
Monument stanął przed głównym wejściem do Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku. Wykonany jest z brązu. Przedstawia postać Stanisława Małachowskiego, który w uniesionej dłoni trzyma Konstytucję 3 Maja, a w drugą ręką opiera na lasce marszałkowskiej. Figura stoi na niedużym cokole, na którym można przeczytać: „Stanisław Dzierżykraj Nałęcz hrabia Małachowski 1736-1809 – Marszałek Sejmu Wielkiego, Współtwórca Konstytucji 3 Maja”. Autorem pomnika jest Marek Zalewski, rzeźbiarz z Ciechanowa.
Pomnik patrona „Małachowianki” odsłonili: prof. Lech Chyczewskim, marszałek Mazowsza Adam Struzik, prezydent Płocka Andrzej Nowakowski oraz dyrektor szkoły Katarzyna Góralska.
Stanisław Małachowski (1736 – 1809) był jednym z głównych twórców Konstytucji 3 Maja. Patron płockiej „Małachowianki” doprowadził do uchwalenia ustawy zasadniczej na sesji Sejmu 3 maja 1791 roku.
Fot. UMP.