Płock ponownie przypomni twórczość niezwykłych artystów, Franciszki i Stefana Themersonów. Program tegorocznej edycji Festiwalu Themersonów skupia się wokół filmu „Europa”, stworzonego przez małżeństwo. Obraz powstał w 1931 r., zainspirowany poematem Anatola Sterna. Uznany za zaginiony film, odnaleziony w 2019 roku w berlińskim archiwum. W Płocku pokazany będzie po raz pierwszy.
Przez trzy październikowe dni płockie instytucje kultury zaprezentują rożne działania, których przedmiotem będzie artystyczna spuścizna Themersonów. Tradycyjnie Książnica Płocka zaprasza wszystkich uczniów klas siódmych i ósmych szkół podstawowych do wzięcia udziału w grze miejskiej „Stefan na wagarach”, w której uczniowie sprawdzą swoją wiedzę o Themersonach oraz na happening „Ulica Themersonów”, w którym płoccy trzecioklasiści poznają twórczość Themersonów adresowaną do dzieci.
– Najwięcej festiwalowych wydarzeń dotyczyć będzie filmu „Europa” Themersonów i Sterna – zapowiadają organizatorzy, czyli Płocki Ośrodek Kultury i Sztuki, któremu notabene patronują Themersonowie. – Pokażemy wszystkie filmy Themersonów. Oprócz „Europy” uczestnicy festiwalu będą mogli obejrzeć obrazy „Oko i Ucho” czy „Przygody Człowieka Poczciwego” – wymienia POKiS. – Podczas uroczystego otwarcia festiwalu, w czwartek 20 października, o godz. 18:00 pokażemy w pokisowym kinie „Europę” Themersonów oraz film „Europa II”, będący próbą rekonstrukcji themersonowskiego obrazu – zaznaczają. Spotkanie z reżyserem, Piotrem Zarębskim poprowadzi Małgorzata Sady – kuratorka, tłumaczka, autorka projektów artystycznych, która promuje twórczość Themersonów w Polsce i na świecie –
Bardzo ważnym wydarzeniem tegorocznej edycji festiwalu będzie spotkanie z Józefem Robakowskim – wybitnym artystą, autorem filmów, obrazów, instalacji, cyklów fotografii i działań akcyjnych, pedagogiem, profesorem PWSFTViT w Łodzi.
W trakcie trwania festiwalu nie zabraknie również zajęć warsztatowych. Odbędą się zatem warsztaty „Themersonowie w obrotowych drzwiach Europy” – zajęcia literackie dla licealistów, inspirowane twórczością Themersonów. Poprowadzi je płocki poeta – Maciej Woźniak. Z kolei w Pracowni Działań Twórczych „Kolor i Forma” w Galerii Wisła odbędą się warsztaty „Graficzne sztukowanie – linorytem”. Spotkania artystyczne odbędą się w piątek, 21 października, w godz. 16-18 oraz w sobotę, 22 października, w godz. 10-12 i 13-15. Zapisy na warsztaty plastyczne pod numerem telefonu: 532 744 160, w godz. 9-15, od poniedziałku do piątku. – Liczba miejsc ograniczona – zastrzegają organizatorzy.
W ramach 13. edycji Festiwalu Themersonów zorganizowano XI Ogólnopolskie Biennale Grafiki Dzieci i Młodzieży – konkurs na ilustrację do fragmentu opowieści autorstwa Stefana Themersona ,”Przygody Marcelianka Majster-Klepki”. Szczegóły oraz regulamin konkursu dostępne są na stronie pokis.pl. Termin nadsyłania prac mija 5 października 2022. Natomiast 21 października o godz. 12 w Pracowni Działań Twórczych „Kolor i Forma” odbędzie się pokonkursowy wernisaż.
– W tym roku w ramach Festiwalu Themersonów będziemy mieli okazję odwiedzić dwie wystawy – zaznaczają w POKiS. – W czwartek, 20 października, o godz. 17:30 w siedzibie instytucji odbędzie się wernisaż wystawy „Szorowanie intelektu” – wystawa wokół filmu „Europa”. Podczas zwiedzania ekpozycji będzie można obejrzeć kadry z filmów Themersonów, m.in. z „Europy”, fragmenty teoretycznych tekstów Stefana Themersona, czy fragmenty artykułów o „Europie”. Wystawa będzie czynna dla odwiedzających do końca roku – od poniedziałku do piątku w godz. 10-19. Natomiast w sobotę, 22 października, o godz. 14:00 w Muzeum Mazowieckim kurator oprowadzi po Galerii Themersonów, która prezentuje bogatą i wszechstronną twórczość Franciszki i Stefana. Przewodnikiem po wystawie będzie jej kuratorka Małgorzata Sady.
Nieodłącznym elementem Festiwalu Themersonów są spotkania z literaturą. Tym razem POKiS zaprasza na spotkanie z twórczością Anatola Sterna. – O jego związkach z kinematografia, w tym z filmową twórczością Themersonów, porozmawiamy z filmoznawcą i literaturoznawcą – Januszem Lachowskim. Na spotkanie o książce „Anatola Sterna związki z kinematografią” zapraszamy w piątek, 21 października o godz. 17:00 do Kina za Rogiem w Płocku – zapraszają w POKiS.
Festiwal Themersonów to również teatr. Na początek Zespół Kreacji Teatralnej POKiS zaprasza na spektakl „Wielkości urojone” będący luźną impresją wokół poematu „Europa” Anatola Sterna. Natomiast dzień później organizatorzy zapraszają na spektakl „Pan Tom buduje dom”, który powstał na podstawie książki Franciszki i Stefana Themersonów wydanej po raz pierwszy w 1938 roku. Spektakl odbędzie się w sobotę, 22 października, godz. 10:00 w Teatrze Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku.
Podczas tegorocznej edycji festiwalu nie zabraknie również muzyki. W czwartek, 20 października, o godz. 19:00 na scenie POKiS-u wystąpi zespół Skalpel – założony w 1998 roku duet Marcina Cichego (Meeting by Chance) i Igora Pudło (Igor Boxx) – producentów -poszukiwaczy muzycznych kojarzonych z jazzem i muzyką elektroniczną. Skalpel uprawia gatunek muzyczny, który można określić jako ambientowy jazz z hip-hopowym zacięciem i domieszką easy listening. – Ich muzyka wymaga słuchania, a nie tylko słyszenia – podkreślają organizatorzy. Na zakończenie festiwalu zagra zespół Trupa Trupa (sobotę, 22 października, o godz. 19, sala koncertowa POKiS). Trupa Trupa to artrockowy, psychodeliczny zespół z Gdańska, który tworzą: Grzegorz Kwiatkowski, Tomek Pawluczuk, Wojtek Juchniewicz oraz Rafał Wojczal. Jak określił The Guardian: „twórczość zespołu to połączenie nieoczywistych melodii i tekstów, które penetrują ciemne zakamarki ludzkiego istnienia” – wyjaśniają w POKiS.
Wydarzenie objęte honorowym patronatem Prezydenta Miasta Płocka Andrzeja Nowakowskiego.
13. edycja Festiwalu Themersonów potrwa trzy dni. Rozpocznie się w czwartek, 20 października, a zakończy w sobotę 22 października. Organizatorem wydarzenia jest Płocki Ośrodek Kultury i Sztuki, Miasto Płock oraz Mazowsze – Serce Polski. Udział w wydarzeniu (z wyjątkiem koncertów) jest bezpłatny.
Fot. Archiwum POKiS.