– Utrata wzroku jest czymś traumatycznym. Musi minąć sporo czasu, by człowiek mógł wykrzyczeć to co czuje i to co przeżywał. To wymaga siły, by opowiedzieć to osobom widzącym – mówi o sztuce „Laska” aktorka Ewa Ćwiek, należąca do grupy teatralnej Poligon Black, którą tworzą osoby niewidome. Ten spektakl będzie ogromnym wydarzeniem artystycznym VI Festiwalu Kultury i Sztuki (dla osób niewidomych).
Już na samym początku dzisiejszej konferencji prasowej prezydent Płocka przyznał, że najbardziej ze wszystkich płockich imprez lubi zapowiadać tę stworzoną przez stowarzyszenie De Facto. – Właśnie tu w Płocku, dzięki zaangażowaniu wielu, osoby niewidome i słabo widzące będą mogły uczestniczyć w Festiwalu Kultury i Sztuki.
Płock największym ośrodkiem audiodeskrypcji
Być może nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego jak wiele dzieje się w Płocku na rzecz osób niewidomych. – W Płocku dużo się robi, a nie zawsze się o tym mówi. Nasze miasto powinno być przykładem dla innych. Wiele ośrodków w Polsce zajmuje się audiodeskrypcją, ale to właśnie Płock jest największy. To aktorzy Teatru Dramatycznego nagrywają audiodeskrypcję, dzięki której osoby niewidome mogą oglądać filmy. Rocznie w Płocku powstają audiodeskrypcje do 34 filmów – powiedział podczas dzisiejszej konferencji prasowej Jerzy Myszak, zastępca przewodniczącego stowarzyszenia De Facto.
Warto też zauważyć, że to właśnie na płockim festiwalu ponad 300 niewidomych osób będzie miało okazję, również dzięki audiodeskrypcji, obejrzeć spektakl teatralny. Co ciekawe, po raz pierwszy na Festiwalu Kultury i Sztuki, wystąpi grupa teatralna Poligon Black, złożona z 13 niewidomych osób. Grupa wystawi sztukę „Laska” w reżyserii Mariusza Pogonowskiego.
– Tekst do spektaklu powstał kilka lat temu. Był wcześniej wystawiony jako monodram. Postanowiliśmy rozpisać role na 13 osób. Opowiadamy historię powolnego tracenia wzroku – mówił Mariusz Pogonowski.
To będzie niewątpliwie wydarzenie artystyczne, które będzie miało miejsce na otwarcie Festiwalu Kultury i Sztuki, czyli 24 września. Spektakl zostanie wystawiony na deskach Teatru Dramatycznego. Początek o godzinie 18:30. Wstęp jest wolny. Są jeszcze wolne miejsca, choć jak mówili organizatorzy jest ich niewiele, więc trzeba się pospieszyć.
– Utrata wzroku jest czymś traumatycznym. Potrzeba ogromnej pracy nad sobą, by dojść do takiego momentu, żeby stanąć na deskach teatru i zamanifestować swoje uczucia. Potrzeba ogromnej siły i determinacji. Musi minąć sporo czasu, by człowiek mógł wykrzyczeć to co czuje i to co przeżywał. To wymaga siły, by opowiedzieć to osobom widzącym – mówiła podczas konferencji prasowej Ewa Ćwiek, aktorka z grupy Poligon Black. – Praca nad sztuką to też nabieranie dystansu do swoich słabości, jak również panowanie nad emocjami. To też chęć zmuszenia osób widzących do empatii.
Ważny głos w dyskusji o filmach
Jak przyznała podczas spotkania z dziennikarzami Renata Nych, przewodnicząca stowarzyszenia De Facto otrzymanie medalu Laude Probus potwierdziło jak ważne dla miasta jest to zbliżające się wydarzenie. Fakt, że w tym roku Festiwal odbędzie się po raz szósty sprawia, że impreza jest już lekko ugruntowana.
– Mamy publiczność, na którą zawsze możemy liczyć. To publiczność rozsławia nam ten festiwal. To najlepszy marketing jaki możemy sobie wyobrazić – mówiła Renata Nych, dodając, że Festiwal ma stałych, ale też nowych odbiorców. Renata Nych przyznała też, że filmowcom często nie mieści się w głowie, że ludzie niewidomi też chcą oglądać filmy. I dlatego nie nagrywają audiodeskrypcji w momencie tworzenia filmu. A szkoda, bo jak się okazuje, osoby niewidome bardzo chętnie o filmach dyskutują. Tak było na festiwalach filmowych, na których Renata Nych udała się z osobami niewidomymi, zabierając ze sobą nagrane przez aktorów płockiego teatru audiodeskrypcje. Po filmowych pokazach, to osoby niewidome jako pierwsze zabierały głos, a co ciekawe, twórców filmu, ich zdanie bardzo interesowało.
– Gdy pierwszy raz spotkałam się z osobami niewidomymi byłam pozytywnie zaskoczona. Myślałam, że zobaczę osoby nieśmiałe i wycofane. A one nawet w pewnym sensie zdominowały ten festiwal. Jak dochodziło do dyskusji to osoby niewidome miały odwagę podzielić się swoimi przemyśleniami. Nagle wektor zainteresowania przeszedł na niewidomych. Reżyserka filmu „Moje córki krowy” Kinga Dębska zaczęła ich pytać o odczucia. Stąd moje przekonanie, że to niezwykle ważne, by powstawały audiodeskrypcje. To też duża odpowiedzialność po stronie tych co je tworzą. Pokazać świat, ale jednocześnie zostawić miejsce na interpretacje. Czuję, że moja praca jest bardzo potrzebna. Tym ludziom bardzo potrzebny jest kontakt z kulturą – mówiła aktorka Sylwia Krawiec, która sama zajmuje się nagrywaniem audiodeskrypcji.
Płocki Festiwal Kultury i Sztuki jest wyjątkowy, ponieważ jest w całości dostosowany do potrzeb osób niewidomych. W programie Festiwalu znalazło się 14 filmów, w tym obrazy nagrodzone Oskarami, jak „Spotlight”, „Zjawa” czy dokument „Amy”. To ważne, by osoby niewidome też miały szansę poznać filmy, o których się mówi.
Nowości na Festiwalu
– Pamiętam, że przy pierwszej edycji zastanawialiśmy się czy podołamy. Podczas dzisiejszej konferencji kilka razy padły słowa „po raz pierwszy”, co oznacza, że nie idziemy utartym schematem. Staramy się za każdym razem. Tu nie ma rutyny. Jest masa energii, wiary i przekonania, że warto to robić – podkreślał prezydent.
A tych nowości rzeczywiście nie zabraknie. Poza wspomnianym już spektaklem „Laska” nowym elementem będzie „Książka na festiwalu”. Odbędzie się bowiem spotkanie z Marią Ulatowską i Jackiem Skowrońskim. Po raz pierwszy uczestnicy Festiwalu zostaną także zabrani na spacer po Płocku. Dokładnie, po projekcji filmu „Syn Szawła” udadzą się do Muzeum Żydów Mazowieckich, gdzie też spróbują żydowskich specjałów. – Uczestnicy spaceru będą mogli posłuchać, dotknąć, posmakować, poczuć – mówiła Iwona Krajewska, prezes Płockiej Lokalnej Organizacji Turystycznej. – W ten sposób chcemy tez zainspirować muzea, by otworzyły się na osoby niewidome. Może można by było pozwolić dotknąć pewnych eksponatów – dodawała Krajewska.
Nowością będzie również poezja śpiewana. W ramach Festiwalu zaplanowany został również recital Joanny Kulig.
Wstęp na wydarzenia jest wolny. Mogą wziąć w nim udział wszyscy chętni. Trzeba tylko dokonać rezerwacji pod numerem telefonu 728 997 275 bądź adresem festiwal2016@defacto.org.pl