Od soboty, 15 sierpnia do środy, 19 sierpnia potrwają obchody 95. Rocznicy Obrony Płocka w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku oraz Dnia Wojska Polskiego. Uroczystości przygotowane zostały nie tylko przez władze miasta, ale również przez kibiców.
Bolszewicy zaatakowali Płock 18 sierpnia 1920 roku około 14.00. Wojskowa załoga miasta nacierała w tym czasie na bolszewickie pozycje w rejonie Boryszewa i Trzepowa. Najmocniejsze uderzenie spadło na batalion zapasowy 6. pułku piechoty Legionów kpt. Mieczysława Głogowieckiego i spieszony szwadron tatarskiego pułku ułanów rtm. Włodzimierza Rychtera, atakujących w kierunku Trzepowa. Dzięki rozbiciu obu oddziałów Rosjanie mieli otwartą drogę do Płocka. Mieszkańcy miasta, podobnie jak żołnierze, widząc galopujących kawalerzystów, uciekali w kierunku mostu. Część z nich przekroczyła Wisłę
Panikę udało się w końcu opanować dzięki dowódcy dowódca przedmościa mjr. Januszowi Mościckiemu oraz kpt. Albertowi de Buré, rtm. Romualdowi Boryckiemu, por. Iskanderowi Achmatowiczowi oraz sanitariuszce Janinie Landsberg-Śmieciuszewskiej. To oni, zatrzymując uciekających żołnierzy, zaczęli organizować punkty oporu. W pierwszej fazie walk istotną rolę odegrała żandarmeria wojskowa dowodzona przez por. Edwarda Czuruka. Jego podwładni obsadzili wszystkie kluczowe punkty miasta. Od pierwszych chwil do walki włączyła się 9. kompania telegraficzna jazdy por. Zbigniewa Brodzińskiego. Posiłki, które stopniowo docierały zza Wisły, pozwoliły ustabilizować sytuację w mieście.
Bolszewiccy żołnierze po wtargnięciu do miasta rozbiegli się po domach. Rabowali i demolowali mieszkania, gwałcili kobiety, żądali jedzenia i alkoholu. Ofiarami żołdackiego bestialstwa padali płocczanie wszystkich grup społecznych, wyznaniowych i narodowościowych – bogaci i biedni, Polacy i Żydzi, księża katoliccy i mariawiccy. Swego rodzaju paradoksem jest fakt, że takie zachowanie bolszewików ostatecznie doprowadziło do ich klęski.
Nocą pojawiły się w mieście kolejne posiłki. 19 sierpnia nad ranem rozpoczęło się stopniowe wypieranie wroga z terenu Płocka. Gdy ruszyło polskie natarcie, dowódca III Korpusu Konnego Gaj Bżyszkian otrzymał rozkaz porzucenia Płocka i natychmiastowego włączenia się do bitwy w rejonie Płońska. Dzięki temu około 11.00 bolszewicy zostali wyparci przez polskie wojska.
Dla uczczenia tych wydarzeń i dla upamiętnienia rocznicy Bitwy Warszawskiej władze miasta zorganizowały pięciodniowe uroczystości. Część z nich przygotowana została przez płockich kibiców.
Program uroczystości:
15 sierpnia 2015 roku – Dzień Wojska Polskiego
9.30 – Plac Obrońców Warszawy
– zbiórka pocztów sztandarowych
– złożenie kwiatów przy pomniku Józefa Piłsudskiego iWładysława Broniewskiego
10.00 – Katedra
– msza święta w intencji poległych w 1920 roku,
– po mszy ok. godz.11.00 złożenie kwiatów na Bratniej Ziemi koło katedry i przejście na uroczystości przy Płycie Nieznanego Żołnierza
16 sierpnia 2015 roku –95. Rocznica Obrony Płocka przed bolszewikami w 1920 roku
18.00 – Pl. Narutowicza – rekonstrukcja obrony barykady . „Płocka barykada” (miejsca siedzące za okazaniem karty wstępu)
17 sierpnia 2015 roku
15.30 – Katolickie Radio Diecezji Płockiej – słuchowisko „Wielcy, choć mali”
20.00 – ul. Targowa – capstrzyk harcerzy przy kopcu „Bratnia mogiła”
18 sierpnia 2015 roku
od 10.00 – Miejsca Pamięci Narodowej 1920 roku – złożenie kwiatów przez płockich harcerzy
11.00 – Radio Płock www.radioplock.eu – słuchowisko „Wielcy choć mali”
16.00 – Katolickie Radio Diecezji Płockiej – „To, czego inni nie chcą” – słuchowisko dla młodzieży i dorosłych
Cmentarz Garnizonowy – ul. Norbertańska
16.30 – zbiórka pocztów sztandarowych
17.00 – uroczystości z udziałem Wojska Polskiego
18.30 – Stary Rynek – koncert Orkiestry Reprezentacyjnej WP
20.00 – przystań nad Wisłą – rejs statkiem po Wiśle upamiętniający Flotyllę Wiślaną biorącą udział w obronie Płocka w 1920 roku (za okazaniem karty wstępu, odbiór biletów w Ratuszu pok. 10 i 11)
Uroczystości przygotowane przez kibiców Wisły Płock:
Jak każdego roku spotykamy się, by oddać hołd bohaterskim Płocczanom z 1920 roku. Przemarsz ulicami naszego miasta poprzedzimy nasadzeniem Dębu Pamięci o imieniu Antolek, który będzie upamiętniał najmłodszych uczestników walk oraz innych poległych.
19.20 – zbiórka w parku przy Domu Technika (przy ul. Kazimierza Wielkiego).
– Uroczyste nasadzenie Dębu Obrońców Płocka.
– Przemarsz ulicami: Kazimierza Wielkiego,A.J. Nowowiejskiego, H. Sienkiewicza, Bielska, Królewiecka, Tumska.
– Uroczyste odśpiewanie hymnu narodowego na Wzgórzu Tumskim
19 sierpnia 2015 roku
17.00 – Towarzystwo Naukowe Płockie pl. Narutowicza – promocja książki dr. Grzegorza Gołębiewskiego „Obrona Płocka przed wojskami bolszewickimi 18 i 19 sierpnia 1920 roku”
